Lancaster bij Morkhoven

Die avond steeg Flight Lieutenant Oliver Matheson DFC op vanop Wyton als Pathfinder van het 83 Squadron. Hij werd bij zijn belangrijke taak bijgestaan door twee navigators : F/O J.W. Dicker en F/Lt Duncan. In totaal hadden acht mensen aan boord van de Lancaster 'OL-G' (R5610) plaats genomen.

Toen ze de vijandelijke kust kruisten, berichtte de navigator dat ze best zouden terugkeren doordat er problemen waren met de elektrische voorzieningen, de batterijen werden immers onvoldoende opgeladen. Na wat discussie dacht Matheson dat men wel over de problemen zou raken. Hij besliste om verder te vliegen, zo weinig mogelijk licht aan boord te gebruiken en op zo'n hoogte te vliegen zodat de evenwichtspompen in de brandstoftanks niet zouden moeten gebruikt worden.

Boven het doelgebied was er heel wat wind - waarschijnlijk was de 'OL-G' uit koers geraakt en de bemanning kon het doel niet identificeren. Zoals van hen als Pathfinder verwacht werd cirkelden ze zowat 45 à 50 minuten rond vooraleer de missie af te breken en huiswaarts te vliegen. Zo'n vijftig mijl van het doel werden de markeerbommen afgegooid. Matheson trachtte zoveel mogelijk gewicht kwijt te raken, omdat hij al te lang boven het doel gecirkeld had en omdat de brandstofvoorraad slonk. De bemanningen waren gebriefed dat ze richting Bergen zouden vliegen, maar de piloot besliste om op 14000 voet de kortste weg naar huis te kiezen. Toen rapporteerde de radiotelegrafist dat de batterijen terug oplaadden, waarbij de piloot de stuurknuppel naar zich toe trok.

Haast onmiddellijk flitste lichtspoormunitie langsheen de stuurboordzijde. Matheson meende dat het Flak was, maar moest zijn fout dra onderkennen toen hij voelde hoe een lang salvo kanonvuur de stuurbordvleugel doorzeefde, waarna er vuur tussen de beide motoren uitbrak. Het was weer een bemanning van de Truiense nachtjagers die daar hoog aan de hemel toesloeg. Oblt Barte, bijgestaan door zijn radiotelegrafist Uffz Pieper, bleven verbeten aanvallen uitvoeren aan boord van hun Messerschmitt.

De Britse boordmeccano, Sgt Peter Squires, trachtte het vuur te doven met brandblussers, en ontkoppelde de zuurstof, om de vermijden dat het vuur zou uitbreiden indien de romp zou beginnen branden. Maar het tekort aan zuurstof zorgde voor heel wat ongemakken bij de bemanning.

Kort daarna explodeerde de brandstoftank in de vleugel. De piloot sleurde met de controle van zijn Lancaster. De nachtjager sloeg weer toe vanuit eenzelfde hoek, de boordschutters beten van zich af. Nadat het vuur de hele stuurboordvleugel verlichtte, gaf de piloot bevel het vliegtuig te verlaten. Oliver Matheson trachtte intussen zijn getroffen bommenwerper recht te houden. Hij hoorde dat de staartschutter klaar stond om te springen. F/O Dicker reikte zijn piloot een parachute, en net toen hij de eerste haak aan zijn valscherm bevestigde, was er een enorme ontplffing in de vleugel, die hem uit zijn stuurzetel slingerde, in de open ruimte rechts van hem. Hierbij werd Oliver Matheson duchtig door elkaar gehaald, en na een tijd rondgekropen te hebben viel hij uit het ontsnappingsluik. In zijn vrije val trachtte hij tevergeefs de tweede haak van het valscherm aan het harnas vast te klemmen. Hij trok aan het koord. De parachute opende zich niet, en dus moest Matheson zijn parachute met de hand uit het pak halen. Hij grabbelde iets vast, waarschijnlijk was het de pilot-chute, het ving de wind op en trok de parachute eruit. Na een hevige slag toen het valscherm zich opende landde hij veilig bij Herentals. Matheson had heel wat kneuzingen opgelopen over zijn hele lichaam en aan één oog, en was bovendien een laars verloren. Hij wou zijn parachute verbranden, maar had geen petroleum meer in zijn aansteker. Toen hij gefluit hoorde, maakte hij zich uit de voeten.

Oliver Matheson bereikte veilig en wel Groot-Brittannië. Zijn Lancaster 'OL-G' kwam neer bij Morkhoven. De rest van zijn bemanning was minder fortuinlijk. F/Sgt W. Cubberley (radiotelegrafist) werd gewond gevangen genomen alsook F/O J.W. Dicker en F/Lt Duncan, de navigators. De vier overige bemanningsleden schoten er het leven bij in. De graven van de eerste Pathfinder-Lancaster die verloren ging vinden we terug op het kerkhof van Morkhoven : F/Lt Robert M. Buchan, een 22-jarige waarnemer die net als zijn piloot reeds het DFC-lintje droeg, de 20-jarige boordmeccano Sgt Peter Squires en de twee boordschutters, Sgt Edward Norman en Sgt Harold D. Quintrell (20 j.)

Datum: 
25/08/1942
Toestel: 
Serienr. / Rompcode: 
Organisaties: 
Locatie

Morkhoven
be
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
De Decker Cynrik & Roba Jean-Louis, RAF-bommenwerpers boven België, 1942, De Krijger, Erpe, 1996