Spitfire te Langemark-Poelkapelle (Madonna)

Ook die ochtend was het stralend weer. De Spitfires van het Poolse 302 Squadron startten om 8.35 uur om tweeënzeventig Marauders naar Rijsel te escorteren.

Wanneer de piloten weer op hun basis landden, merkten ze dat twee toestellen ontbraken.

Een van de twee vermisten was W/O Bronislaw Malinowski, een 31-jarige Pool uit Lwow. Later rapporteerde hij :

" Op de terugweg werden we aangevallen door zowat zeven Me's op 18 000 voet. Vijf minuten later werden we opnieuw aangevallen door Me's, ditmaal op 200 voet. Ik schoot er twee neer, en mogelijks een derde. Tijdens het luchtgevecht was mijn vliegtuig zwaar beschadigd en ik moest een kraaklanding uitvoeren, en mijn machine raakte helemaal vernield."

Malinowski wist zijn AA928 op zo'n kilometer ten noorden van het station van Poelkapelle, in de Madonnawijk, aan de grond te zetten. Hiermee beëindigde hij een luchtgevecht dat in het voordeel van Uffz. Gebhard Wildensteiner, een vliegenier van de 5./JG 2 die naar eigen zeggen op lage hoogte een Spitfire op zo'n 9 km ten noordoosten van Ieper neerhaalde.

Een van de granaatsplinters had zich vastgezet in het been van de Pool.

"Ik verborg me meteen in enkele wijngaarden (sic), en terwijl ik uitrustte verwijderde ik mijn badges. Ik kon niet verder van mijn vliegtuig weg omdat ik in mijn rechterbeen door kanonvuur gewond was en dit was heel erg pijnlijk.

Kort daarna ging ik op weg naar een nabijgelegen hoeve en meteen werd ik binnengelaten door de boer, die me burgerkleding gaf. Net op dat moment reden drie Duitse wagens voorbij de boerderij om mijn vliegtuig te bekijken, dus ik nam wat stokken en keerde terug naar de wijngaarden."

De hoeve in kwestie was die van Adolf Coryn. Michel Buysse gaf hem zijn kleren, die dan weer een pak van landbouwer Coryn kreeg. Malinowski trok zich na een korte maaltijd terug in het bos van Jules Opsomer.

"Vijf dagen bleef ik in die wijngaarden, want de Duitsers hadden mijn zwemvest gevonden waarop mijn naam stond en ze kamden de buurt uit. Al die tijd gaf die boer me te eten.

Tijdens de vijfde nacht bracht de boer me een man die me wilde zien. Die vertelde me om daar te blijven tot wanneer hij hulp zou vinden. Maar intussen was ik ziek geworden door mijn wonden waarvoor ik geen geneesmiddelen gekregen had. Die zelfde nacht (14 september), om 20 uur, kwam drie man me oppikken en ze voerden me naar een boerderij in Ieper."

De helpers waren  Michel Salomez, een jonge weduwnaar en Jules Opsomer. Beiden slaagden er in twee fietsen in het bos te krijgen en hiermee waagden ze het naar de hoeve Sercu in Poelkapelle te rijden.

"We vertrokken rond 9 uur en arriveerden er tegen 1 uur in de nacht. We hadden vier uur nodig om amper drie kilometer afstand af te leggen.Vooral in de nabijheid van het café de Hazewind moesten we lang wachten om door te kunnen. Toen we bijna aan de hoeve waren, merkte ik in het donker het licht van een aansteker. Er stonden nog twee Duitsers in onze omgeving. Malinowski dook in de gracht en bedekte al wat chroom was aan zijn fiets met gras. Ik begon luidop te klagen dat mijn fiets kapot was. En die goedhartige Duitsers staken een handje toe en wensten me nog een Gute Nacht.", aldus Michel Salomez in 1992. Malinowski verwoordde het als volgt :

Ze zetten me op een fiets omdat ik niet kon gaan en toen we aan de boerderij kwamen, werd er een dokter bij gehaald. Die kon weinig voor me doen omdat ik nog steeds granaatsplinters had in mijn been, dus ik werd naar een ziekenhuis in Ieper gebracht en verzorgd in het mortuarium. Daar verbleef ik vijftien dagen na mijn operatie, en werd verzorgd door een dokter en een zuster.

Op 29 september arriveerden twee mannen op een fiets en zij brachten me naar Langemark.

Op 23 december van dat jaar stond Bronic Malinowski weer op Britse bodem, na nog een bewogen onstnapping doorheen Frankrijk via de Komeetlijn.

De affaire sloeg evenwel diepe wonden in de West-Vlaamse dorpsgemeenschap Langemark/Poelkapelle. Michel Buyse, Arthur Veroustraete, Adolf Coryn en Jules Opsomer werden later opgepakt en keerden nooit terug van de concentratiekampen. Naar verluidt zou een onvoorzichtigheid fataal geweest zijn. Iemand werd immers opgepakt met in de zoom van zijn broek een lijst met namen die deelgenomen hadden aan de ontsnapping van Malinowski.

Michel Salomez zou zijn weerstandswerk verder zetten.

 

 

Datum: 
08/09/1943
Serienr. / Rompcode: 
Organisaties: 
Locatie
Madonna
Langemark-Poelkapelle
be
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
De Decker Cynrik & Roba Jean-Louis; De Val van de Vliegende Forten, De Krijger, Erpe, 2004
Ontsnappingsrapport B. Malinowski, opgemaakt door MI 9, The National Archives, Kew
Interview Michel Salomez, Poelkapelle, 1989