Luchtaanval op Londen

De eerste massale aanval op de Britse hoofstad vond plaats op 13 juni met twintig toestellen die om 10 u. vanuit Gontrode en Sint-Denijs-Westrem opstegen. Het was een actie van het grootste historische belang. De meteoroloog had die dag ideaal weer voorspeld.

Twee Gotha’s kregen te kampen met technische moeilijkheden en keerden naar België terug  terwijl een derde met problemen er nog in slaagde op de terugtocht de haveninstallaties Margate, Verticale en Foulness te bombarderen.

Hauptmann Ernst Brandenburg vloog weer vooraan, en tijdens de vlucht boven Zuid-Engeland wist hij veertien van zijn toestellen in een gesloten formatie te brengen.  Drie Gotha’s vlogen een eindje achterop. Tot hun ontzetting zagen de Londenaars boven hun hoofden, heel hoog aan een stralende lentehemel, een indrukwekkende diamantformatie dreunen. Het was even voor het middaguur.

Ernst Brandenburg zat in de neus van het toestel vooraan de formatie. Hij rapporteerde later :

“De zichtbaarheid boven Londen was uitzonderlijk. Men kon makkelijk de bruggen over de Thames herkennen, de spoorwegstations, het centrum, zelfs de Bank of England.”

En dan lieten de raiders van Sint-Denijs-Westrem en Gontrode de bommen vallen : meer dan vier ton explosieven tuimelde naar omlaag.

Met ongeziene preciezie sloegen ze in op de dokken en de opslagplaatsen, terwijl andere het station van Liverpool en bruggen over de Thames raakten. Van de drie achtergebleven toestellen loste er een zijn bommen op Schoeburyness, de twee overige op Greenwich. Vervolgens bombardeerden de Gotha’s Southwark, verschillende opslagplaatsen aan de monding van de Thames en Dalston vooraleer een tweede maal een bombardement uit te voeren op de East End.

En de Britten vermochten niets tegen de aanvallers. Brandenburg en zijn mannen vlogen gewoonweg te hoog – op vier kilometer kon de Britse luchtafweer niets treffen. Er stegen haast honderd toestellen op, maar geen van hen kon tijdig hoogte halen voor een onderschepping. Slechts een vijftal Bristol Fighters kwamen even in schootsafstand, maar zonder succes. Enkel het 4 Naval Squadron, uitgerust met de Sopwith Camel, trachtte de Gotha’s bij de terugweg nog boven Vlaanderen te bekampen. Lieutenant Langley F.W. Smith verloor tijdens de interceptie een vleugel en stortte reddeloos naar omlaag, tussen Gent en Brugge. Zijn toestel met serienummer N6362 was de eerste Camel die in actieve dienst verloren ging – de piloot rust vandaag te Houthave. Alle Gotha’s landden om 15 u. terug op Nieuwmunster.

Het was de eerste aanval met vliegtuigen op Londen, en meteen ook de zwaarste luchtaanval. Er heerste een ware terreurpaniek in Londen. Sommige bommen vielen in de volksmassa. Geschreeuw en geschrei klonk in de straten. De hulpdiensten trachtten hun taak uit te voeren, maar werden overmand door het drama. Want dit was nog nooit gezien.  In totaal vonden 162 personen de dood, en werden er 438 gekwetst. In de Upper Nord Street van Poplar viel een grote bom temidden een schoolgroep: zes kinderen waarvan de meeste jonger waren dan 5 jaar werden gedood, dertig anderen gekwetst. De schade was haast zo groot als die van alle Zeppelinaanvallen samen.

Het leek wel of Londen overgeleverd was aan de genade van de Duitse bommenwerpers. Er ging een grote golf van verontwaardiging door het Britse Imperium, want de Duitse vliegtuigen hadden het hart van de stad rustig, en zonder de minste weerstand gebombardeerd.

Als een luttele veertien van deze toestellen op klaarlichte dag dergelijke resultaten konden boeken, wat zou er in de toekomst dan niet gebeuren? Deze vraag hield de gedachten bezig van een diep verontwaardigde bevolking en de verontruste regering van Lloyd George. De Britse pers aarzelde niet de Gotha’s als “kindermoordenaars” te bestempelen.

Van Nieuwmunster stegen de Gotha’s weer op naar Sint-Denijs-Westrem en Gontrode. Op de thuisbases heerste een feeststemming. De officiële mededeling van het Duitse Hoofdkwartier luidde: “Op 13 juni, om 1 uur, heeft een gesloten formatie van zware Duitse vliegtuigen onder het persoonlijk bevel van de Geschwaderkommandeur Hauptmann Brandenburg,  de vesting Londen aangevallen in ideale weersomstandigheden.”

Datum: 
13/06/1917
Toestel: 
Organisaties: 
Locatie
Upper N St
London E14 London Borough of Tower Hamlets
gb
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
Dhanens Piet en De Decker Cynrik, Een eeuw luchtvaart boven Gent deel I, Flying Pencil, Erembodegem, 2008