Farman stort neer te Gent - de eerste Belgische luchtvaartdode

Op uitnodiging van de Aéro-Club des Flandres werd aan Daniel Kinet in 1910 gevraagd met zijn Farman-toestel vluchten van op het Gentse Farmanplein uit te voeren. Van hieruit had Henri Farman twee jaar eerder succesvolle vluchten uitgevoerd.

Kinet kwam op 24 juni te Gent aan. Zijn toestel was een tweedekker met Farman onderstel, een zevencilindermotor en een vleugeloppervlak van 40 m². Kinet was een verdienstelijke luchtvaartpionier. Op 15 mei 1910 had hij het wereldrecord voor een passagiersvlucht gebroken door in een Farman 2 uur en 51 minuten in de lucht te blijven.

Op 10 juli, om 6 uur ’s ochtends, maakte Kinet gedurende 20 minuten een eerste vlucht over Drongen, Mariakerke, de Brugse Poort en de Muide op een hoogte van 80 tot 90 meter. Na een korte rustpauze zag hij opnieuw zorgvuldig alle delen van zijn toestel na vooraleer een tweede vlucht te ondernemen, waarbij hij gedurende een achttal minuten rondjes boven het plein uitvoerde vooraleer richting Oostakker te vliegen. Hij draaide nog eens rond de torens van de basiliek van Oostakker-Lourdes om terug op het plein te landen, onder luid applaus van de zeldzame toeschouwers. Opnieuw zag hij de verschillende motor- en andere onderdelen van het toestel na. Hij stelde zelfs een soort wedstrijd voor aan zijn verloofde, die hem per auto zou volgen, voor wie het eerst zou aankomen.

Om 9u.32 steeg hij op voor zijn derde vlucht richting Brugse Vaart als voorbereiding op de vlucht naar Oostende langs het kanaal Gent-Brugge-Oostende. Daar hoopte Kinet te landen op het strand voor de tribune van Koning Albert I aan de koninklijke villa. Na het opstijgen zagen de toeschouwers hoe het toestel eerst naar rechts zwenkte in plaats van naar links, vooraleer het van op een hoogte van vijftig meter neerstortte.

Wat was er gebeurd? Toen de piloot probeerde bij de bocht zijn evenwicht te herstellen, knakte een spankabel van een van de vleugels af. Daarbij blokkeerde de schroef. De crash was verschrikkelijk. Een boom langs de weg was volledig in stukken gebroken. Van het toestel in een aardappelveld bleef alleen een hoop splinters over. Enkel de motor en de wielen van het onderstel waren nog herkenbaar. De stoel van de bestuurder was weggerukt. Volgens de enen werd de stoel omgekeerd teruggevonden, vrij diep in de grond en lag de piloot op enige afstand ervan, waarbij men veronderstelde dat hij nog uit het toestel was gesprongen, om bij de val niet door zijn vliegtuig verpletterd te worden. Volgens een andere zeldzame ooggetuige zat Kinet op zijn stoel, de handen rond de stuurknuppel geklemd, met bebloed hoofd rechttegenover zijn motor. Ook vreesde men dat het glas van zijn gebroken bril zijn ogen geraakt had. Maar de piloot leefde nog...

De verbouwereerde toeschouwers op het plein die het gebeuren gevolgd hadden, snelden toe. Ook Kinets 23-jarige verloofde was op het plein aanwezig, maar toeschouwers hielden haar tegen. Zij had hem nog voor de vlucht de hand gedrukt en goede reis toegewenst…

De zieltogende Kinet werd eerst naar de hulppost op het plein overgebracht voor een eerste verzorging. Nadien werd hij per ziekenwagen vervoerd naar de kliniek van de dokters Laroy en Willems aan de Kasteellaan te Gent. De resten van het toestel werden overgebracht naar de loods op het Farmanplein.

Kinet was intussen in het Gentse ziekenhuis opnieuw bij bewustzijn en kreunde dat hij vooral aan de borst pijn had. Ook kon hij bevestigen dat het afbreken van een spankabel de oorzaak van het ongeluk was.

Over de aard en de ernst van zijn verwondingen circuleerden de meest uiteenlopende versies in de kranten. Daarom publiceerde 'het geneeskundig gesticht' een mededeling:

'M. Kinet, bij zijn intrede in het gesticht der doktoors Willems en Laroy, was aangedaan benevens weinig gevaarlijke wonden aan het hoofd en eene breuk aan eene hand, door eene erge bloedstorting in de buik, gepaard met bloedwateren. Een nauwkeurig onderzoek deed vaststellen eene scheuring der rechternier en waarschijnlijk van andere organen. Maar de staat van de gekwetste liet niet toe onmiddellijk tot eene operatie over te gaan.

Des anderendaags, maandag, de toestand een weinig verbeterd zijnde ten gevolge der ingestelde behandeling, is men kunnen overgaan tot het openen van den buik. De scheuring der nier werd bevestigd, alsook eene scheuring van het buikvlies. De gekwetste deelen werden toegenaaid. De zieke heeft de behandeling goed verdragen.

Heden dinsdag, na eene raadpleging om 10 uure, ‘s morgens, hebben de geneesheren zo voldoende mogelijk gevonden, zelfs enige hoop latende.'

Maar het hart van de patiënt baarde zorgen. Op 13 juli werd een eerste hartinfarct bezworen, maar twee dagen later bezweek Daniel Kinet op 26-jarige leeftijd aan een nieuwe hartaanval.

De 'Gazette van Gent' publiceerde op dezelfde dag het volgende bericht:

'Daniel Kinet stierf heden morgend om 1 ½ ure, aan een hartcrisis. Zijn vrouw, de heer dokter Laroy en twee ziekenverpleegsters bevonden zich aan het bed van de stervende die enkele zeer vriendelijke woorden stuurde tot de hem omringende personen. En tot zijne vrouw een zwak ‘au revoir’.

Kinet is zonder het minste lijden zachtjes ontslapen. De trekken van zijn gelaat staan heel rustig, zoo, dat de verongelukte schijnt ingedommeld.'

Op 10 juli 1912 werd op de plaats van het ongeluk, aan de Gentse Singel, een gedenkteken opgericht ontworpen door architect Léon David in opdracht van de aeroclub. De gedenksteen staat nog steeds op de exacte plaats aan de Singel, die eerst Aeroplaanlaan, later Vliegtuiglaan genoemd werd. De locatie bevindt zich middenin het Gentse havengebied, vlakbij de Henri Farmanlaan, waar de eerste gemotoriseerde vlucht in België twee jaar voordien plaatsgreep. Het is het oudste luchtvaartmonument in België.

De straat om de hoek is genoemd naar de ongelukkige, maar op het straatnaambord staat als geboortejaar 1894 vermeld, waaruit verkeerdelijk kan afgeleid worden dat de man slechts 16 jaar oud was...

Vandaag rust het eerste slachtoffer in de Belgische luchtvaartgeschiedenis onder een verwaarloosde grafsteen te Alsemberg.

Datum: 
10/07/1910
Toestel: 
Personalia: 
Kinet Daniël
Locatie
Singel
Gent
be
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
Dhanens Piet en De Decker Cynrik, Een eeuw luchtvaart boven Gent deel I, Flying Pencil, Erembodegem, 2008
Bar André, Brackx Daniël, De Decker Cynrik, Lecomte Georges, Schelfaut Jacques: Gebroken Vleugels, Flying Pencil, Erembodegem, 2010