De Belgische Militaire Luchtvaart aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog

De Belgische luchtmacht was onderverdeeld in drieluchtvaartregimenten, elk met een specifieke activiteit. Elk regiment was onderverdeeld in een aantal groepen, en elke groep bevatte één of twee smaldelen. Ieder smaldeel kreeg tijdens de mobilisatieperiode een hulpvliegveld aangewezen (deze staan in onderstaand slagorder tussen haakjes) dat de piloten met hun machines bij eventuele vijandelijkheden zo snel mogelijk moesten vervoegen. Zoals we zullen zien was dit bij de Duitse aanval in de ochtend van 10 mei de redding van vele Belgische smaldelen.

Het 1ste Luchtvaartregiment beoogde de luchtverkenning voor het landleger en telde een zestigtal toestellen van Belgisch fabrikaat. De Fairey Fox, waarvan de types uitgerust met Rolls Royce motoren te onderscheiden zijn van deze met een Italiaanse Hispano motor, waren in licentie gebouwde Britse types (1925 !). De Renard R-31 was een product van eigen bodem (1932). Geen enkel Belgisch verkenningstoestel haalde meer dan 300 kilometer per uur. De verkenners waren als volgt ingedeeld:

* 1/I/1 "De Meeuw" - ca. 10 Fox Rolls Royce - Deurne (Hingene)

* 3/II/1 "Hulsteblad" - ca. 12 Fox Rolls Royce -  Goetsenhoven (Glabbeek)

* 5/III/1 "Zwaluw" - 10 Fox Hispano - Goetsenhoven (Jeneffe)

* 7/IV/1 "Duivel" - 9 Fox Hispano - Goetsenhoven (Lonzée)

* 9/V/1 "Blauwe Sioux" - 10 Renard R 31 - Bierset (Duras)

* 11/VI/1 "Rode Sioux" - 10 Renard R 31 - Bierset (Hannut)

Het 2de Luchtvaartregiment was met jachtvliegtuigen uitgerust. Op het laatste nippertje werden verscheidene jachtsmaldelen in 1939 met modernere jachttoestellen uitgerust. De trots van onze luchtmacht was ongetwijfeld de Britse Hawker Hurricane, die het samen met de Italiaanse Fiat CR-42 'Falco' tegen de Duitse Luftwaffe zou kunnen opnemen. Ook de Gloster Gladiator kon op een stevige reputatie rekenen, terwijl de Fox Hispano's hopeloos verouderd waren. Ongelukkigerwijze was de Luftwaffe gehaaid om zo snel en doeltreffend mogelijk het Belgisch jachtwapen uit te schakelen. Iets waarin ze in nauwelijks 48 uur wonderwel zou slagen...

* 1/I/2 "Komeet" - 15 Gladiators - Schaffen (Le Culot)

* 2/I/2 "Distel" - 10 Hawker Hurricane - (Le Culot)

* 3/II/2 "Wit Zwaantje" - 15 Fiat CR-42 - Nijvel (Brustem)

* 4/II/2 "Rood Zwaantje" -  8 Fiat CR-42 - Nijvel (Brustem)

* 5/III/2 "Blauwe Arend" - 15 Fox Hispano - Nijvel (Vissenaken)

* 6/III/2 "Rode Arend" - 15 Fox Hispano - Nijvel (Vissenaken)

Het 3de Luchtvaartregiment wijdde zich (eveneens !) aan de luchtverkenning maar ook aan het bombardement. Ook hier waren de toestellen niet aan de moderne oorlogsvoering aangepast. De enige toestellen die wat furore zouden kunnen gemaakt hebben waren de Britse Fairey Battles, waarmee ook de RAF uitgerust was. Een groot probleem waren echter de bommen, die de Belgische luchtmacht omzeggens niet had. De Fox kon slechts enkele lichte bommetjes dragen.

* 1/I/3 "Gouden Draak" - 9 Fox Rolls Royce - Evere (Evere)

* 3/I/3 "Zilveren Draak" - 9 Fox Rolls Royce - Evere (Neerhespen)

* 5/III/3 "Egyptische Arend" - ca 8 Fairey Battles Evere (Belsele); werd versmolten met het

* 9 en 11/II/3 - ca 6 Fairey Battles - Evere (Belsele)

* 7/III/3 "Gevleugelde Pijl" - 9 Fox Hispano - Evere (Lonzée)

De opbouw en indeling van onze luchtmacht laat zien dat het Belgisch oppperbevel bitter weinig rekening hield met de noodzaken in de moderne oorlogsvoering, waarvan de wereld o.a. tijdens de Spaanse Burgeroorlog (waarin zowel langs Nationalistische als Republikeinse zijde Belgische huurling/vrijwillige piloten vlogen !) een staalkaart te zien kreeg. Belgische generaals zagen een luchtmacht echter nog steeds als een hulpmiddel voor de verkenning voor de landmacht. De helft van de 180 Belgische toestellen waren trage, haast onbewapende verkenners, die moeiteloos door een goed uitgerust jachtwapen uit de lucht zouden geplukt worden. België stond met deze visie uit de Eerste Wereldoorlog niet alleen. Ook de Fransen dachten er zo over.  

 

 

Datum: 
09/05/1940
Organisaties: 
Locatie


Bronnen: 
De Decker Cynrik & Roba Jean-Louis: Mei 1940 boven België, De Krijger, Erembodegem, 1993