Ballonexperimenten te Gent

Algemeen wordt aangenomen dat in het jaar 1782 Joseph-Marie Mongolfier, een Franse papierfabrikant, reeds het recent ontdekte waterstof gebruikte om kleinere luchtballons op te laten. Maar hij was niet de enige die aan het einde van de Achttiende Eeuw experimenteerde met luchtballons. Het nieuws uit Frankrijk geraakte ook in de Gentse adellijke kringen.

In december 1783 vond in het Gentse luchtruim een reeks proefnemingen of “ballonfeesten” plaats met onbemande “lochtballen”:  op 4 december aan de Houtlei bij gravin de Lanoy, op 7 december in de Sint-Pietersnieuwstraat bij baron Plotho, en daags nadien bij voornoemde de Ligny in de Sint-Lievenspoortstraat.   

“Den Vlaemschen Indicateur”, een tijdschrift waarlangs ondermeer de ideeën van de Verlichting verspreid werden, beschreef dit pionierswerk op 6 december 1783: “een wolke wagen of logtbal wordt opgelaten in den hof van den heer de Ligny bij de Rijke Claeren, de luchtbal viel te Deurle. Ingangsprijs een halve kroon; voor de officieren drie schellingen.  De opbrengst is bestemd voor het doen van nieuwe proefnemingen.”

We vermoeden dat die Gentse proefnemingen met waterstof gebeurden. Een geïllustreerde tekst gaf meer detail over de constructie: met het darmvlies van runderen (“baudruche”) werd een zak gemaakt van zo’n acht voet diameter, die gevuld werd met “brandbare lucht” - wat duidelijk op waterstof wijst. Dit vluchtige gas bekwam men met ijzervijlsel en zwavelzuur.

Datum: 
04/12/1783
Locatie
Sint-Lievenspoortstraat
Gent
be
Type Locatie: 
Incident
Bronnen: 
Dhanens Piet en De Decker Cynrik, Een eeuw luchtvaart boven Gent deel I, Flying Pencil, Erembodegem, 2008