Op 19 juni 1944  stortte op de St. Jozefswijk de bommenwerper Liberator B-24J “Able Mabel “  neer . Het was rond kwart voor zes ‘s avonds en prachtig weer. De Able Mabel maakte deel uit van een armada van 510 bommenwerpers van de Amerikaanse Achtste Luchtmacht die lanceerinstallaties van de beruchte V1 gingen bombarderen in Noord-Frankrijk. Hij was de enige die op deze dag niet naar zijn basis op Hardwick in East Anglia zou terugkeren.

Ik stond op de binnenkoer van onze woning in de Hoedenmakersstraat de overvliegende bommenwerpers gade te slaan toen er plots één terugkeerde . Zijn rechtervleugel stond in brand en met luid geronk van zijn motoren kwam hij in een lange spiraalvlucht naar beneden. Zeven valschermen dreven af in de wind, richting west. De Able Mabel stortte neer vlak achter de huizen in de Pannebekestraat. Twee bemanningsleden die te laat waren uitgesprongen kwamen om.

Twee dagen later ben ik ter plaatse geweest toen men een nog een bemanningslid in het uitgebrande toestel vond.

Vijftig jaar later ben ik begonnen aan een zoektocht om het hele verhaal van de Able Mabel te kennen. Het werd een boeiende belevenis. Eerst werd ik op weg gezet door een medewerker van de Ambassade van de Verenigde Staten om mijn weg te vinden in de oorlogsarchieven. Natuurlijk waren er dan ook nog de getuigenissen van de mensen die het allemaal meegemaakt hadden ter plaatse.  Uitgebreide brieven kreeg ik toegestuurd met soms vele anekdotes en hoe het er in bepaalde gezinnen aan toe ging op het ogenblik van  het neerstorten van de Able Mabel. Veel mensen heb ik ook ontmoet die me in geuren en kleuren vertelden wat ze hadden meegemaakt. Ook een 87-jarige die met zijn  koersfiets van Varsenare naar Brugge was gekomen om mij zijn verhaal te vertellen over de “parachutisten” die hij op St. Andries had zien neerkomen. Dat alles werd netjes uitgetekend en in juni 1994 , vijftig jaar na de crash, kon ik al een uitgebreid artikel in het Brugsch Handelsblad publiceren.

Toch was ik nog niet tevreden. Vruchteloos had ik gezocht naar eventuele overlevenden van die bemanning. Na een publicatie van een artikel in het Veteranenblad van de 93^e Bombardementsgroep, tot dewelke de Able Mabel behoorde, kreeg ik een brief van een zekere Jim Guddal die de neef was van de omgekomen copiloot Floyd Cook. De familie  wist niet wat er hem was overkomen, juist dat hij was omgekomen in een missie boven Frankrijk. De heer Guddal is naar Brugge overgekomen en heeft mij toen ook beloofd om eventuele overlevenden terug te vinden. Dat was voor hem ook een lange zoektocht. Sommigen die hij terugvond waren juist overleden toen hij contact  met hen wou opnemen. Uiteindelijk kon hij mij in juli 1999 melden dat hij een zekere Robert Brown had gevonden , en jawel, het was de piloot van de Able Mabel.

Met Jim Guddal en Robert Brown  heb ik ondertussen een uitgebreide briefwisseling gevoerd.  Ze zijn vrienden geworden. Toen Robert Brown mij de eerste keer schreef .... hij was toen 81, verontschuldigde hij zich voor zijn moeilijk te lezen geschrift. Hij heeft dat opgelost want .....  hij schafte zich een computer aan en nu mailen we naar mekaar. Ondertussen is  Robert al 86 jaar geworden en hij zag met belangstelling uit naar de ceremonie die we op 3 juli op St. Jozef  hebben gehouden met het plaatsen van een gedenkplaat voor de drie omgekomen bemanningsleden van de Able Mabel.

Deze herdenkingsplechtigheid is een ware meevaller geworden. Een forse regenbui een kwartier vóór de plechtigheid kon niet verhinderen dat er een massa volk was komen opdagen en de zon  bleef dan  van de partij gedurende de ganse ceremonie.

Onder de aanwezigen konden we benevens schepenen en gemeenteraadsleden van de stad Brugge ook Ere-Ambassadeur Baekelandt en  de Korpscommandant van het 1^e Regiment Jagers te Paard alsmede een twintigtal leden van Vaderlandslievende Verenigingen noteren.

Een belangrijke aanwezige was de heer Jim Guddal, neef van de omgekomen Copiloot Floyd Cook, die speciaal was overgekomen uit Plymouth, Minnesota.

Na mijn spreekbeurt , in naam van de Belgian Aviation History Association, kwam dan  Kolonel Misuinas, Luchtmachtattaché van de Ambassade van de Verenigde Staten aan het woord. Zijn vader was onder de oorlog ook bemanningslid geweest van een Liberator. Burgemeester Patrick Moenaert herinnerde ons nog eens aan de tol die Brugge had betaald aan de oorlog onder andere bij het bombardement op  Sint-Michiels waar vele burgers het leven lieten. Het mag een wonder heten dat er op Sint Jozef geen slachtoffers zijn gevallen.

Na die toespraken werd de gedenkplaat onthuld door de Burgemeester en  Kolonel Misuinas.

Een ingetogen moment was er dan toen de  Colour Guard  de Amerikaanse  vlag , onder de tonen van de Taps , op de hun eigen manier opplooide  om ze dan te overhandigen aan Jim Guddal.

Na de plechtigheid was de zaal van het dienstencentrum De Garve veel te klein voor alle aanwezigen. Toch kreeg ieder zijn drankje. In de zaal  was er een kleine tentoonstelling met foto’s in verband met de Able Mabel en de crash. Ons medelid Kurt Basslé was ook van de partij met een tekening van de neerstortende Able Mabel die veel succes kende.

Een dag om nooit te vergeten !